ارزیابی عوامل موثر در جذب کشتی‏های اقیانوس‏پیما به بندر چابهار در مقایسه با بندر شهید رجایی(هرمزگان)

بندر چابهار با موقعیت منحصر به فرد، تنها بندر اقیانوسی کشور است که می تواند علاوه بر صادرات و واردات، جایگاه ویژه ای در ترانزیت کالا و در نتیجه رونق اقتصادی منطقه و کشور داشته باشد. مقایسه آمار کشتی های ورودی به بنادر جنوب ایران، در دهه 1381-1390، نشان میدهد که نرخ ورود کشتی ها به بندر چابهار در مقایسه با دیگر بنادر جنوب در پایین ترین مرتبه قرار دارد (222/0 فروند/روز). این تحقیق با هدف تعیین و رتبه بندی عوامل موثر بر ورود کشتیهای اقیانوس پیما به بندر چابهار، در مقایسه با بندر شهید رجایی، در راستای حفظ مشتریان فعلی و افزایش جذب مشتریان جدید برای بندر چابهار، در راستای تقلیل نقاط ضعف و تقویت نقاط قوت، انجام گرفته است. ابتدا عوامل موثر در انتخاب بنادر از دیدگاه های مختلف در تحقیقات گذشته شناسایی گردید. در مرحله بعد، با ارسال پرسشنامه مهمترین عوامل تاثیرگذار بطور عام شناسایی شده و متعاقبا، تاثیر این عوامل در ارتباط با بندر چابهار بطور خاص شناسایی و رتبه بندی گردید. روش تحقیق انجام شده از نظر شیوه گردآوری اطلاعات توصیفی و از نظر هدف کاربردی است. تجزیه و تحلیل اطلاعات به روش های آماری توصیفی و استنباطی انجام شده است. بنابراین، در این تحقیق برای تحلیل داده‏ها از فاکتورهای، فراوانی نسبی، فراوانی تجمعی و میانگین و برای توصیف متغیرها از آزمون دوجمله ای استفاده شده است. نتایج بدست آمده نشان داد که ضعف در هزینه و نحوه ارتباط بندر با مراکز عمده تولید و مصرف، ظرفیت تخلیه و بارگیری محدود، عملیات نامناسب تخلیه و بارگیری و قابلیت های ضعیف بندری از نقاط ضعف عمده بندر چابهار در مقایسه با دیگر بنادر جنوب کشور است. ویژگی های خاص بندر چابهار نسبت به بندر شهید رجائی نیز مهمترین نقطه ی قوت آن میباشد. همچنین نتایج حاکی است که تاثیر هزینه ها، تعرفه ها و عملیات گمرکی در بندر چابهار با بندر شهید رجایی تفاوت آشکاری ندارد. همچنین رتبه بندی عوامل تاثیرگذار با استفاده از آزمون فریدمن انجام گردید که نشان میدهد متغیر هزینه و نحوه ارتباط بندر با مراکز عمده تولید و مصرف در اولویت اول و متغیر ویژگی های خاص بندر در اولویت آخر قرار دارند. بنابراین، این دو متغیر به ترتیب بیشترین و کمترین تاثیر را در افزایش ورود کشتی‏های اقیانوس پیما به یک بندر دارند